Bugün Aslında Dündü(Groundhog Day)
Yönetmen: Harold Ramis
Yapım Yılı: 1993
Bugün Aslında Dündü, hava durumu sunucusu olan Phil Connor’ın her yıl gittiği bir festivalde kar fırtınası nedeniyle gittikleri yerde mahsur kalmasını ve sonrasında defalarca aynı güne uyanmasını anlatan bir komedi filmi. Phil, narsisistik eğilimleri olan, gitmek zorunda olduğu festivalden de hiç hoşlanmayan, ötekilere karşı tutumundan dolayı çevresindekiler tarafından da pek sevilmeyen biridir.
Her sabah aynı güne uyanıyor olmak, kaç dakika sonra ne olacağını bilmek başlarda Phil için katlanılmazdır. Çünkü o her şeyi bilir, ancak etrafındaki herkes o günü ilk kez yaşıyordur. Önceki güne ya da günlere dair hafızalarında hiçbir şey yoktur. Phil, bu durumdan da son derece rahatsızdır. Kurmak istediği hiçbir ilişki devam edemez, çünkü her şey için sadece bir günü vardır. Tüm bu aynılık onun için o kadar tahammül edilemez bir noktaya varır ki kendisini öldürmek ister. Denemediği yol kalmaz. Ama ölmek de mümkün değildir, bir sonraki sabah saat altı olduğunda önceki gün ölmüş olsa bile Phil yine yatağında uyanır ve her şey bir önceki günün kopyası şeklinde devam eder.
Tüm bu aynılık, gündelik yaşamdaki sıradanlığa işaret eder gibidir. Her sabah aynı saatte işe gitmek, aynı kişilerle temas etmek, aynı işleri yapmak gibi…Ve tabii ki kurulamayan ilişkileri hatırlatır bize. Phil’in bir ilişkide derinleşmek için zamanı kısıtlıdır. Çünkü ertesi gün Phil için olmasa da ötekiler için yeniden başlar. Phil dışındaki herkes aynılığı inkâr eder gibidir. Bu kişiler de bize, yaşamlarında olup biten şeylere hep aynı tepkileri veren, değişim için hiçbir şekilde adım atmayan aynı zamanda derin bir inkarda olan kimseleri hatırlatır. Bir süre sonra Phil, her şeyin zamanını biliyor olma dumunu lehine kullanmaya başlar.
Filmin başında sadece kendisiyle ilgilenip ötekileri küçümseyen tavrı, zor durumda olanları görmek ve onlara yardımcı olmaya doğru yön değiştirir. Bu değişim Phil’in Rita(hoşlandığı kadın)’yı da etkilemesini sağlar ve Phil ona sonunda oldukça içten bir şekilde sevdiğini söyler. Phil’in aynı günü yaşama haliyle olan mücadelesi bitip, sadece bugün önemli dediği noktadan sonra değişimin gelmesi son derece anlamlıdır.
Sürekli gelecekte ya da geçmişte yaşayan, bugünü kaçıran zihinlerimizin değişimin önünü nasıl da tıkadığını gösterir. Yeteri kadar içinde kalıp mücadeleyi bırakıp, akışın içerisinde farklı bir oluş haline geçmek nihayetinde değişimi getirecek olandır: tıpkı Phil’in deneyimlediği gibi. Öte yandan, etrafındakileri sürekli suçlayıp sorumluluk almamanın, değişimi nasıl da mümkün kılmadığı çok güzel anlatılır. Phil dışındaki herkes tek bir günü yaşar. Söylemleri, tepkileri bir önceki günün tıpa tıp aynısıdır. Ancak Phil her gün farklı bir tepki verir.
Biz değiştiğimizde olayların seyrinin nasıl da değişebileceğini, ilişkilerdeki dinamiklerin değişimi için öncelikle kendi davranışlarımızın sorumluluğunu almamız gerektiğini bunu yaptığımızda gerçek değişimin geleceğini her bir sahnede izler ve verebileceğimiz tepkilerin sonsuz olasılıkta olabileceğini anımsarız. Aynı güne takılan Phil midir yoksa ötekiler mi? Olacakları bilmiyor olmanın belirsizliği yaşamı tam da yaşanılır kılan mıdır yoksa biliyor olmak zaten hiçbir zaman tam olarak mümkün değil midir? Film bitince aklımıza çok fazla soru düşüyor. Bugün Aslında Dündü; tekrar edenin aslında hiçbir zaman aynı olmadığını, iki günün asla aynı olamayacağını, anda kalmanın durmak değil de sadece mücadeleyi bırakmak olduğunu, bir olaya verilebilecek sonsuz tepkinin olabileceğini ve değiştirme gücümüz olduğunu fark etmemizi sağlayan muhteşem bir film.
Uzm.Psk.Dnş.Miralem Gür
Filmin fragmanını buradan izleyebilirsiniz.