Konversiyon bozukluğu, herhangi organik bir nedene bağlı olmaksızın kişinin yaşamış olduğu bazı fizyolojik kayıp ve güçlükleri içeren bir bozukluktur.
Nörolojik herhangi bir bulgu olmamasına rağmen ortaya çıkan işitme ya da görme kayıpları, epileptik olmayan nöbetler, bedenin herhangi bir uzvunda yaşanan geçici felç durumu ya da geçici görme kayıpları konversiyon bozukluğunun işareti sayılabilecek belirtiler arasında yer alır.
Konversiyon ifadesi döndürme anlamı taşımaktadır. Kişi, yoğun stres ve kaygı yaşadığı durumlarda, duygusunu ifade etmekte güçlük çektiğinde yani ruhsal dünyasında baş etmekte zorluk yaşadığı herhangi bir durumda bunu bedenine döndürmektedir. Bu şekilde, ifade fırsatı bulamayan ruhsal gerilim beden yoluyla giderilmektedir. Yapılan çalışmaların bazılarında en sık belirtilen semptomlar arasında nefes darlığı, bayılma kaslarda yaşanan güçsüzlük bulunmaktadır. Ancak öğürme, yürüyememe, ayakta duramama, yutkunmakta zorluk gibi semptomların olduğu da belirtilmektedir. Yapılan araştırmlar kadınlarda erkeklere kıyasla konversiyon geliştirme oranın daha yüksek olduğunu ortaya koymakla birlikte, son zamanlarda erkek hasta sayısında artış olduğu görülmektedir.
Konversiyon belirtileri geliştiren kişilerde, zaman zaman bu durumun ikincil kazançlarının olduğu görülmektedir. Kişiler, semptomları gerçekten deneyimlerler. Organik bir nedenin olmaması, kimi zaman kişinin yakın çevresindekilerin semptomların gerçekçi olup olmadığıyla ilgili şüphede kalmalarına yol açabilmektedir. Ancak unutulmaması gereken ortaya çıkan belirtilerin organik bir hastalığın taklidi şeklinde gerçekten yaşandığıdır. Bu noktada önemli olan, konversiyon bozukluğu olan kişinin ortaya çıkan durumdan ikincil kazanç sağlayıp sağlamadığıdır. Örneğin, evliliğinde sıkıntı yaşayan ve partnerinin kendisine zaman ayırmadığından şikayet eden biri, geçirdiği konversiyon atağı sonrasında normal zamanlarda alamadığı ilgiyi alabilir. Kişinin geçirdiği ataklar gerçektir ancak gereksinim duyduğu ve sağlıklı olduğu zamanlarda gideremediği psikolojik ihtiyaçlarını bilinçli olarak geliştirmemiş olduğu ataklar yoluyla giderecektir. Bu nedenle, semptomların hangi ihtiyaçları karşılamak için ortaya çıktığının anlaşılması, belirtilerin ortadan kalkması için son derece önemlidir. Bunun için de psikoterapi desteğiyle birlikte, hekimin uygun görmesi halinde ilaç desteği alınması süreci olabildiğince etkili geçirmeyi sağlayacaktır. Ancak bunun bir süreç olduğu, zaman alacağı ve kısa sürmeyeceği unutulmamalıdır.
Uzm.Psk.Dnş.Miralem Gür
Kaynakça:
Doğan, Ş. K., Saime, A. Y., & Evcik, D. (2013). Nörolojik bozuklukları taklit eden konversiyon bozukluğu: Olgu sunumu. Kocatepe Tıp Dergisi, 14(2).
Yaluğ, İ., Özten, E., & Tufan, E. (2007). Konversiyon bozukluğu ile ilgili literatürün bir olgu nedeni ile gözden geçirilmesi. Türkiye Klinikleri Dergisi, 27, 458-462.
“Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka bir ruh sağlığı uzmanına başvurunuz.’’