Kleptomani, tekrarlayan dürtülerle karakterize zorlayıcı bir kontrol bozukluğudur. Bu durum, kişinin genellikle ihtiyacı olmayan eşyaları çalma eğiliminde olmasıyla tanınır. Kişisel kullanım ya da parasal değeri için gereksinme duyulmayan nesneleri çalmaya yönelik dürtülere karşı koyamama olarak tanımlanmaktadır. Kleptomani, genellikle stresli durumlar, gerginlik veya duygusal sıkıntılarla ilişkilidir.
Kleptomani Belirtileri Nelerdir?
Belirtiler arasında, çalma eylemlerinin ani olması, kişinin çalınan eşyayı kullanmama veya başkalarına verme isteği, çalma eylemi sırasında duyulan gerginlik ve çalmanın ardından rahatlama bulunur. Kleptoman kişiler çalma suçundan yakalanır ise öfke ve öç alma duygusundan çok suçluluk, üzüntü ve bunaltı duyarlar. Kleptomani genellikle planlı değil, anlık dürtülerle gerçekleşir.
Kimler Risk Grubunda Yer Alır?
Risk grubundaki kişiler arasında genellikle genç yetişkinler ve kadınlar bulunmaktadır. Bu bozukluğun altında yatan nedenler arasında genetik faktörler, zihinsel sağlık sorunları, obsesif-kompulsif bozukluk ve travmatik yaşantılar bulunabilir.
İyileşme Süreci Nasıl İlerler?
Tedavi, genellikle bilişsel-davranışçı terapi (BDT) ve ilaç tedavisi kombinasyonunu içerir. BDT, bireyin düşünce kalıplarını ve davranışlarını değiştirmeye odaklanırken, ilaçlar duygudurum düzenlemesi ve dürtü kontrolünü destekleyebilir. Antidepresanlar ve duygudurum düzenleyiciler sıklıkla kullanılan ilaçlardır.
Kleptomaninin tedavisi, kişinin özel durumuna ve semptomlarına bağlı olarak değişebilir. Tedavi sürecinde, hastanın isteği ve katılımı önemlidir. Ayrıca, tedavi sürecinde destek grupları ve aile terapisi gibi destekleyici hizmetlerin de entegre edilmesi etkili sonuçlar doğurabilir.
Sonuç olarak, kleptomani, kontrol edilemeyen çalma dürtüleri ile karakterize zorlayıcı bir kontrol bozukluğudur. Bu durum, çeşitli tedavi yöntemleri ile yönetilebilir. Erken teşhis ve tedavi, bireyin yaşam kalitesini artırabilir ve çalma eğilimini azaltabilir.
Psk.Dnş.Derya Karataş
Kaynakça:
- Tamam, L., Özpoyraz, N., & Ünal, M. (1997). Kleptomani: Bir gözden geçirme. Türk Psikiyatri Dergisi, 8(1), 36-44.
’’Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka bir ruh sağlığı uzmanına başvurunuz.’’